Leergang Samenwerken aan Vernieuwing
Inleiding en situatieschets
Een verandering kun je nooit alleen tot stand brengen, daar heb je anderen bij nodig. Veel veranderingen falen door een gebrek aan gezamenlijke doelstellingen, geloof in de verandering en commitment. Een verandering tot een succes brengen, vraagt veel meer dan samen werken; het gaat om samenwerken. Vandaar ook de titel van deze leergang ‘Samenwerken aan Verandering’.
En dat blijkt nog niet zo gemakkelijk. Belangen kunnen immers conflicteren. Waar de verandering voor de een evident gunstig is, vormt hij voor de ander een bedreiging. Dit op tafel krijgen en met elkaar bespreken is essentieel. Voorkomen moet worden dat men ja zegt en nee denkt of doet. Oppositie moet gehoord worden in plaats van onder water gaan. Hoe je deze openheid en dit gezamenlijk commitment realiseert, is de kern van de leergang ‘Samenwerken aan Verandering’.
Factoren die samenwerking kunnen belemmeren:
- Gebrek aan visie, overtuigingskracht en inspiratie
- Cultuurverschillen op afdelingen en verschillen in manier van werken
- Een sterke interne gerichtheid en gerichtheid op de eigen belangen
- Niet zien of erkennen van weerstanden
- Onbekend maakt onbemind: angst voor digitalisering
- Een sterke taakdeling, waardoor afstemming tussen afdeling bemoeilijkt wordt en het zicht op het product en de klant verdwijnen
- Onvoldoende psychologische veiligheid, waardoor mensen zich niet uitspreken
- Te grote uniformiteit in teamsamenstellingen, waardoor er ongezonde harmonie ontstaat
- Te grote verschillen in teamsamenstellingen, waardoor men elkaar niet begrijpt en niet bereid is naar elkaar te luisteren
Consequentie van bovenstaande is dat mensen zich terugtrekken op hun eigen eiland en wachten tot de bui/de verandering overwaait. Onderstaand model van Patrick Lencioni illustreert dit op treffende wijze.
De gedachte is als volgt. Binnen een cultuur waar wantrouwen en onkwetsbaarheid de boventoon voeren (de linkerkant van de driehoek) zullen mensen het vooral ‘gezellig’ met elkaar willen houden. Er ontstaat een schijnharmonie, waarbij zaken niet op tafel komen en er geen productieve feedback wordt gegeven. Men is bezig zijn eigen straatje schoon te vegen en gaat geen echte verantwoordelijkheid aan. Er ontstaat een focus op overleven. Als er binnen de organisatie echter onderling vertrouwen is (de rechterkant van de driehoek) zal men elkaar willen en durven confronteren. Men geeft elkaar feedback (positief en kritisch), de betrokkenheid op elkaars werk neemt toe, een brede verantwoordelijkheid wordt aangegaan en het resultaat of de verandering wordt gerealiseerd.
Naast een duidelijke visie, begint het dus allemaal met onderling vertrouwen en open communicatie. Dan pas zetten mensen de schouders onder de verandering en komen er resultaten. In de leergang ‘Samenwerken aan Verandering’ geven we je/u inzichten en praktische tools om deze open en veilige veranderomgeving te realiseren.
De leergang bestaat uit 3 modules, die afzonderlijk en los van elkaar te volgen zijn, al verdient het – afhankelijk van jullie situatie – aanbeveling op de gehele leergang in te tekenen.
Module 1: Een sterk verhaal (2 dagdelen)
Inhoud en doelstelling
Tijdens een (bij voorkeur offline) training van twee dagdelen werk je (of: werkt u) aan twee thema’s:
- Het opbouwen van een sterk en sluitend betoog, waardoor je toehoorder overtuigt raakt van de noodzaak tot verandering
- Presentatievaardigheden met theatrale kracht. Wat is de kern van je betoog en hoe breng je dat krachtig en overtuigend voor het voetlicht?
Na module 1:
- Weet je hoe je een krachtig en overtuigend betoog opbouwt
- Ben je in staat de aangereikte middelen in te zetten voor je eigen verhaal
- Heb je gewerkt aan presentatievaardigheden met theatrale kracht
- Sta je voor je verhaal en krijg je de ander mee
(Optioneel) Verdiepingsmodule Plankenvrees (speciaal voor hen die er moeite mee hebben in de spotlights te staan) (2 dagdelen)
In deze module van twee dagdelen zoomen we in op jou als spreker. Welke kwaliteiten helpen jou en welke overtuigingen belemmeren je? Je kunt nog zoveel cursussen spreekvaardigheid hebben gevolgd, als jij voor jezelf in de weg zit bij je presentatie, dan heb je niet zoveel aan al die cursussen.
Veel voorkomende angsten of (negatieve) gedachten bij presentaties:
- Ze vinden me vast stom
- Wat doe ik als iemand het niet met me eens is?
- Ik weet niet genoeg van het onderwerp; wie ben ik dat ik daar iets over zou mogen zeggen
- Ik ben er niet voor in de wieg gelegd
- Presenteren kun je niet leren
- Ik kom vast niet uit mijn woorden
- Wat als ik begin te hakkelen?
- Wat als ik iets vergeet?
- Straks moet ik plassen
- Straks val ik flauw
- Ik houd niet van mensen in de spotlights. Overdreven. Zo ben ik niet.
Na deze verdiepingsmodule:
- Heb je beter zicht op je belemmerende overtuigingen bij presentaties
- Hebt je geleerd deze overtuigingen op hun functionaliteit en doelmatigheid te onderzoeken
- Heb je nieuwe, effectiever overtuigingen en gedachten ontwikkeld
- Ben je (beter) in staat met plezier en overtuiging een presentatie te houden
Module 2: Elkaar begrijpen (2 x 2 dagdelen)
Inhoud en doelstelling
Een effectieve samenwerking begint met een duidelijke doelstelling (Seneca: “Als je niet weet naar welke haven je vaart, waait geen enkele wind gunstig.”) Dan pas kun je aan de slag. Maar dan ben je er vaak nog niet. Belangen kunnen verschillen: op persoonlijk niveau, maar ook op afdelingsniveau. Je zult op zoek moeten gaan naar gezamenlijke belangen, naar hoe je samen beter wordt van de verandering. Maar ook qua persoon kun je van elkaar verschillen. Je begrijpt de ander gewoon niet of de ander jou niet. Het is maar net hoe je het bekijkt. Als dat speelt, neemt de bereidheid om goed naar de ander te luisteren en oog te hebben voor zijn belangen vaak af.
Na module 2:
- Heb je inzicht in de diverse persoonlijkheidsverschillen
- Ben je in staat deze inzichten te gebruiken voor een meer productieve samenwerking
- Ken je je eigen conflicthanteringsvoorkeurstijl
- Ken je de basisbegrippen van de Harvard-methode en ben je in staat deze toe te passen
- Ben je in staat oplossingen te vinden in lastige situaties (werken met eigen casussen)
Voorafgaand aan deze module vullen deelnemers een persoonlijkheidsvragenlijst in. Tijdens de training gaan wij met de uitkomst aan de slag.
Module 3: Leren van Elkaar: werken aan vertrouwen en een open (organisatie)cultuur (2 x 2 dagdelen)
Inhoud en doelstelling
Als je elkaar kent en begrijpt (module 2) is de basis gelegd voor een productieve samenwerking. In deze derde module van 2 x 2 dagdelen maak je aan de hand van het model van Lencioni een analyse van jullie situatie. Tevens ‘scoor’ je jouw afdeling qua cultuurtypologie. Je speelt drie serious games, waarin je tot resultaat moet komen, waarin je vertrouwen op de proef wordt gesteld en waarin je ervaart hoe belangrijk informatiedeling is. Tevens oefen je in het geven en ontvangen van feedback.
Op het moment dat dit weer mogelijk is, wordt deze module op locatie verzorgd. Wij maken dan gebruik van de outdoor-methode om tot resultaten te komen met het team.
Wat houdt de outdoor methode in?
Deelnemers krijgen opdrachten voorgelegd in een natuurlijke omgeving die zij gezamenlijk dienen op te lossen. Te denken valt aan het oversteken van een denkbeeldige rivier of het leggen van een ingewikkelde knoop. Iedere opdracht duurt 20 – 40 minuten. Het gaat bij de manier waarop wij outdoor inzetten nadrukkelijk niet om survival. Deelnemers worden niet gevraagd hun eigen grenzen op te zoeken, maar wel als team tot resultaat te komen. Iedereen kan meedoen, zelfs fysieke problemen vormen geen beletsel. De ketting is immers zo sterk als de zwakste schakel en een goed team houdt rekening met elkaars kwaliteiten en beperkingen.
Waarom outdoor?
- Omdat deelnemers buiten de klassieke (en veilige) kantooromgeving aan het werk gaan, krijgt men veel sneller zicht op de persoon in kwestie. Deelnemers gaan als vanzelf naar hun persoon handelen. De doener blijkt de doener, de denker de denker en de teamspeler, de teamspeler. Elke rol heeft in zichzelf waarde, maar de functionaliteit is natuurlijk erg afhankelijk van hoe en wanneer hij wordt ingezet.
- Omdat de opdrachten zo praktisch zijn, is het eenvoudig te beoordelen of resultaten gehaald zijn of niet. Na iedere opdracht wordt er kort gereflecteerd op het teamsucces en ieders afzonderlijke bijdrage.
- Hiermee vormt de methode een zeer geschikt vehikel om te oefenen met het geven en ontvangen van feedback en het komen tot verbeteringen in de teamsamenwerking.
Na het outdoor gedeelte vindt de transfer naar de praktijk plaats. Overeenkomsten met het gedrag in de werkpraktijk zijn vaak zichtbaar, waardoor de opgedane ervaring als spiegel werkt voor de deelnemers. Men geeft elkaar nogmaals feedback. Iedere deelnemer afzonderlijk heeft na de dag zicht op hoe zijn gedrag ervaren wordt (positief en ter verbetering) en waar hij aan zou kunnen werken. Afgesloten wordt met het opstellen van een Kernkwadrant voor het team. Wat is onze kwaliteit, waar liggen onze valkuilen, wat vormt een uitdaging, welke allergie weerhoudt ons van verandering en welke acties vloeien voort uit deze analyse.
Resultaat van de outdoor teambuilding zijn teamleden die elkaar op verrassende wijze beter hebben leren kennen, die elkaar van gerichte feedback durven voorzien en die tot betere resultaten komen.
Na module 3:
- Heb je zicht op de verschillende (afdelings)culturen
- Heb je een analyse gemaakt van jullie situatie aan de hand van de Cirkel van Openheid en de Driehoek van Lencioni (zie hierboven)
- Heb je aan de hand van drie serious games:
- zicht gekregen op hoe vertrouwen werkt
- heb je geleerd effectief tot resultaat te komen als team
- heb je ondervonden hoe belangrijk het delen van informatie is
- Ben je in staat elkaar van productieve feedback te voorzien
- Weet je hoe je een open en psychologisch veilige organisatiecultuur kunt realiseren
Resultaat van de leergang zijn deelnemers die hun veranderboodschap hebben aangescherpt en overtuigend voor het voetlicht weten te brengen. Resultaat zijn deelnemers die in staat zijn verschillen eerlijk te onderkennen én te overbruggen. Resultaat zijn deelnemers die een veilig en open veranderklimaat weten te realiseren, waardoor er commitment ontstaat voor de verandering en medewerkers zich inzetten voor de verandering.
Naast theoretische input, zal er tijdens de leergang met diverse technieken geoefend worden (learning by doing). Daarbij nemen wij de dagelijkse werkpraktijk van de deelnemers zoveel mogelijk als uitgangspunt. Om die reden voeren wij met iedere deelnemer voorafgaand aan de leergang een intakegesprek (telefonisch) van drie kwartier tot een uur. Wij leren zo de deelnemer en zijn werkomgeving reeds kennen en informeren naar specifieke leerwensen en doelstellingen. Met deze input zullen wij waar mogelijk opdrachten en oefeningen customizen voor een ieder.
Directieleden en (Project) Managers verantwoordelijk voor verandertrajecten.
Een ieder die zijn veranderkennis en -vaardigheden wil vergroten.
Van deelnemers wordt een HBO werk- en denkniveau verwacht.
Voor module 2 en 3 geldt dat bij voorkeur hele teams aan het programma deelnemen. We kunnen in overleg het programma customizen voor uw situatie.
De leergang najaar 2022 zal waar mogelijk plaatsvinden op de eigen trainingslocatie van People Plus Landgoed Zonheuvel in Doorn (midden van het land). Neem contact met ons op om te informeren naar de planning van deze leergang.
Met bovengenoemd ontwikkelplan doet u een belangrijke investering in uw ontwikkeling als veranderaar en de veranderbereidheid van uw team(s). Het slagen van het traject zal mede afhangen van uw eigen inzet en dat van de overige deelnemers.
De inzet van de kant van People Plus bestaat uit:
- De ontwikkeling van een ontwikkeltraject op grond van uw input en de individuele intakegesprekken
- Het begeleiden van de diverse leerinterventies
De investeringen zijn inclusief:
- Alle trainingsmaterialen
- Verblijfs- en arrangementskosten:
- Koffie/thee/fris
- 2 x borrel met snack
- 5 x lunch
- 2 x diner
- 2 x overnachting
Investering gehele leergang (3 modules): € 1.490,00.
- Module 1: Een Sterk Verhaal: € 390,– per persoon. (Uitgaande van een groepsgrootte van minimaal 8 personen. Dit geldt ook voor de andere modules)
- Verdiepingsmodule Plankenvrees: € 390,– per persoon
- Module 2: : Elkaar Begrijpen: € 890,– per persoon.
- Module 3: : Leren van Elkaar: € 890,– per persoon.